The Economist dergisinin yazdığına göre ABD Merkez Bankası’nı yıllardır izleyen tarihçi Peter Conti Brown demiş ki, tüm gelmiş geçmiş FED başkanlarının arasında en başarılı olan, şu andaki Başkan Janet Yellen’dir.
Çünkü ABD ekonomi politikasının değerlendirilmesinde hep temel ilkeler olarak ve diğer ülkelerden farklı olarak, enflasyon ve de işsizlik ikilisi göz önüne alınır ve performans değerlendirmesi bu iki değere göre yapılır. Bu nedenle şu andaki Başkan Janet Yellen bu iki göstergeye bakıldığında gelmiş geçmiş en başarılı merkez bankası başkanıdır.
Donald Trump adayken kampanyalarında hep FED Başkanı Yellen’i eleştirmişti. Ama şimdi ise Janet Yellen’in Şubat 2018’de biten görevinin bir dönem daha uzatılabileceğini söylemekte idi, çünkü ekonomik gidişattan memnundu. Tabii Yellen’in rakip parti Demokratlar tarafında Obama döneminde göreve atanmıştı ama Trump ile ortak özellikleri vardı: İkisi de düşük faiz taraftarı! Zaten FED’in son üç başkanı hep kendi partilerinden başka partiler tarafından seçilmişti. Yellen de Obama tarafından atanmıştı zaten.
Ancak bugünlerde yapılan anketlerde Yellen yüzde 28 destek oyu almakta. Ama yüzde 36 oy ile Trump’ın danışmanı Gary Cohn ise oy şansı en yüksek olan kişi idi. Gary Cohn Ocak 2017’ye kadar Goldman Sachs’ın hem operasyonel genel müdürü, hem de yönetim kurulu başkanıydı. Ocakta işinden istifa ederek Trump’ın baş ekonomik danışmanı olmuştu. İlginçtir ki Cohn gelince profesyonel iktisatçılar Peter Navarro ve de Steve Bannon, Trump Danışmanlığında kenara çekilmek zorunda kalmışlardı. Steve Bannon sonra istifa da etmek zorunda kaldı, çünkü Beyaz-Siyahi kavgasında Bannon ırkçılığı nedeniyle geçtiğimiz günlerde istifa etmek zorunda kalmıştı.
Şimdi ise Cohn FED başkanlığı için aday oluyor gibi ama bazı sorunlar da var. Gary Cohn hiç ekonomi teorisi bilmez. Okulda bile hiç ekonomi dersi almamış, tamamen pratisyen bir kişi idi. 1934’ten 1948’e kadar başkan olan Mariner Eccles da başarılı bir finansçı idi ama profesyonel iktisatçı değildi. Aynen Cohn gibi! Eccles da Cohn gibi kendisini atayan Başkan Franklin Roosevelt’in yakını idi.
Şimdi tabii Trump tam beş adet başdanışmanını, Steve Bannon dahil, uzaklaştırdıktan sonra pek çok alternatifi de kalmamıştı. Cohn Beyaz Saray’da piyasayı çok iyi bilen bir yakın danışmanı olarak görev mi yapacak, yoksa piyasada kazandığı finans bilgisine dayanarak Merkez Bankası’nda Yellen’in FED’deki yerine mi atanacak? Temel sorun bu!
Yani Cohn bugünkü birçok iktisatçı gibi ulusalcı ‘protectionist’ mi olacak olacak yoksa globalist mi? Cohn şahsen globalist, Trump ise milliyetçi! Ekonomi teorisi pek bilmemesi mahzur değil. Trump aşırı protectinist yani ulusalcı. Trump, Yellen ve Cohn’dan ikisini de görevde mi tutacak, yoksa geri kalan ne yapacak, FED kime kalacak belli değil, ileride ortaya çıkacak.
(AKŞAM)