“ENFLASYON VE RAYİÇLER YÜKSELDİ DİYE KİRACI TAHLİYE EDİLEMEZ”
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan enflasyon verisi ile birlikte kiralara yapılacak zam oranı da belirleniyor. 2022 Nisan ayı enflasyon oranı ile birlikte bu aya ilişkin kira artış oranı da belli oldu. Konuya ilişkin önemli açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Kadir Emre Gökyayla, “enflasyon ve rayiçler yükseldi diye kiracı tahliye edilemez” dedi.
İstanbul başta olmak üzere ülke genelinde konut kira fiyatlarındaki artış hızı Türkiye’nin son günlerde en çok konuştuğu konulardan biri haline geldi. Bahçeşehir Üniversitesi (BAU) Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Kadir Emre Gökyayla, son haftalarda gündemden düşmeyen kira fiyatlarındaki artış ile ilgili ‘Kira Hukuku’ kapsamında özel açıklamalarda bulundu.
“Kiralara en fazla yüzde 34,46 zam yapılabilecek”
Gökyayla, konut ve çatılı işyeri kira bedellerinde ne miktarda artış yapılabileceğini tayin etmek için önce kira sözleşmelerinde, kira bedelinde artış oranı hakkında hüküm bulunup bulunmadığına bakmak, ardından da, Türk Borçlar Kanununun kira bedeli hakkındaki emredici düzenlemelerini incelenmesi gerektiği vurguladı. Buradan hareketle Gökyayla: “Mayıs ayı kira artış oranı TÜİK verilerine göre %34,46’dır. Bu, kira bedeline yıllık olarak yapılabilecek azamî artış oranını ifade eder. Kiracı ile kiraya veren arasındaki Mayıs 2021’de bir yıllığına kurulan sözleşmede kira bedeli 1000 TL ise, Mayıs 2022’de kira bedeli en çok 1346 TL’ye yükseltilebilir. Zira Türk Borçlar Kanununun 344. Maddesiyle, kira bedelindeki artışın endeks ile tayin edilen oranı aşamayacağı emredici olarak hükme bağlanmıştır. Taraflar, kira bedelindeki artışı endeks + %10 veya endeksten bağımsız olarak örneğin %50 biçiminde kararlaştırsalar da sonuç değişmeyecektir” dedi.
“Kiracılar, Endeks ile Belirlenen Orandan Daha Fazla Kira Bedeli Artırmak Zorunda Değildir”
Enflasyon oranının daha yüksek olması veya kira bedeline ilişkin rayiçlerin daha fazla yükselmesinin ev sahiplerine Tüketici Fiyat Endeksi’nden (TÜFE) daha yüksek bir oranda kira artış yapma hakkı vermeyeceğinin çizen Gökyayla: “Rayiçlere ve TÜİK verilerine göre enflasyon oranının kira bedelindeki artıştan daha yüksek olması, kiraya verenin, kira sözleşmesini sona erdirmesi için haklı bir sebep de değildir. Yani, rayiçler yükseldi diye kiracı kiralanandan tahliye edilemez. Bu, hem konut hem işyeri kiralarında geçerlidir. Kiraya verenin, hangi sebeplere dayanarak, konut ve çatılı işyeri kiralarına ilişkin sözleşmeleri sona erdirerek, kiracının tahliye edilmesinin sağlayabileceği, Türk Borçlar Kanununda sınırlı sayıda sayılmıştır. Rayiçlerin, yapılabilecek artış oranının üzerinde artması, bir haklı sebep değildir. Buna karşılık, beş yıllık kira süresi geçmişse, kira bedelinin rayice uygun hâle getirilmesini kiraya veren talep edebilir” önerisinde bulundu.
